متأسفانه در چند سال اخیر استفاده از آبمیوه‌های آماده و صنعتی، جایگزین آبمیوه‌های طبیعی شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که در اغلب آبمیوه‌های آماده، فقط 20درصد از عصاره آبمیوه‌های طبیعی وجود دارد و بقیه این نوشیدنی را آب، شکر، اسید، اسانس و موادنگهدارنده تشکیل می‌دهد.متخصصان تغذیه همواره تأکید دارند که کمپوت و آبمیوه‌هایی که به‌صورت صنعتی تولید می‌شوند به‌دلیل کمی خواص غذایی، از حداقل ویتامین‌ها برای موادرسانی به بیمار به‌خصوص بیماران جراحی‌شده برخوردارند.
از سوی دیگر این نوع آبمیوه‌ها در اثر حرارت پاستوریزاسیون و تغلیظ در کارخانه، ارزش ویتامینی خود را تا حد بسیار زیادی از دست می‌دهند که حتی درصورت به‌کارگیری تکنیک‌های بسیار عالی با آبمیوه‌های طبیعی قابل قیاس نیستند.این عادت غلط نه تنها باعث بهبود بیماران نمی‌شود، بلکه در برخی موارد باعث تاخیر در بهبودی و مشکلات درمانی نیز می‌شود. این موادغذایی از هیچ‌گونه ارزش غذایی که بدن بیمار به آن نیاز دارد، برخوردار نیستند و بیشتر مصرف تفریحی دارند، در حرارت‌های بسیار بالا تهیه می‌شوند و مواد غذایی خود را از دست می‌دهند و برای ماندگاری و تازه بودن آنها از مواد نگهدارنده شیمیایی استفاده می‌شود.
آبمیوه‌های صنعتی به‌دلیل افزودن موادی از قبیل شکر و انواع اسانس می‌توانند مشکلاتی برای سلامتی افراد در برداشته باشند. دکتر مسعود کیمیاگر، متخصص تغذیه و عضو هیأت علمی دانشگاه
علوم پزشکی شهید بهشتی، در این خصوص به همشهری گفت: به‌دلیل وجود شکر بالا در نوشیدنی‌های صنعتی، به‌ویژه آبمیوه صنعتی، مصرف آن در بیماران دیابتی، قلبی- عروقی و بیمارانی که دچار اضافه وزن هستند توصیه نمی‌شود. در تولید بسیاری از آبمیوه‌های صنعتی در کشور به همه موارد لازم برای تأمین سلامتی شهروندان توجه نمی‌شود و میزان قند آنها بسیار بالاست. به‌طور معمول، آبمیوه‌های صنعتی ترکیبی از آب، شکر و اسانس هستند که استفاده از شکر به میزان بیش از حد مجاز، می‌تواند سلامت را به‌شدت تهدید کند.کارشناسان تغذیه بر این باورند که حتی در مورد آبمیوه‌هایی که عنوان آنها طبیعی است هم استانداردها در بسیاری از موارد به‌طور کامل رعایت نمی‌شود و تبلیغات اغراق‌آمیزی در این زمینه صورت می‌گیرد. در مورد آبمیوه‌هایی که عنوان آنها طبیعی است، تنها 20درصد محتویات طبیعی است و باقی محتویات فاقد همه شرایط لازم برای سلامتی انسان است.
دیابت در کمین است!
به گفته وی، آبمیوه‌هایی که به‌صورت صنعتی ساخته می‌شوند بسیار شیرین هستند و مصرف آنها برای رفع تشنگی توصیه نمی‌شود، زیرا بسیاری از این آبمیوه‌ها غیرطبیعی هستند و قند زیادی دارند؛ قند موجود در آبمیوه‌های صنعتی فروکتوز است و مصرف زیاد این قند خطر ابتلا به دیابت در سن کم را افزایش می‌دهد. یک چهارم بیماران دیالیزی، علت بیماری کلیوی‌شان دیابت است، همچنین شایع‌ترین علت کوری نیز در جامعه، بیماری دیابت به شمار می‌رود.طبق آمار ارائه شده حدود 6 - 5 درصد افراد 3 تا 69ساله در شهر تهران مبتلا به دیابت هستند. مطالعات نشان داده است که نصف افراد دیابتی بررسی شده در ایران قبل از انجام مطالعات از بیماری خود آگاهی نداشتند. میزان شیوع بیماری دیابت در نواحی مختلف ایران متفاوت است.فاکتورهای مختلفی چون چاقی، فقدان تحرک و ورزش، رژیم غذایی نامناسب و با ارزش غذایی پایین و سیگار کشیدن نسبت به سایر عوامل در بروز دیابت تأثیر بیشتری دارند. زنانی که در خانواده‌های کم درآمد و فقیر زندگی می‌کنند 4برابر بیشتر از سایر زنان به دیابت مبتلا می‌شوند.
تو خود بخوان حدیث مفصل از این مجمل!
دکتر احمدرضا درستی، کارشناس صنایع غذایی، درباره مصرف آبمیوه‌های آماده می‌گوید: بررسی‌ها درباره نوشیدنی‌هایی که به جای آبمیوه‌های طبیعی عرضه می‌شوند، نشان می‌دهد که با وجود ادعای تولید‌کنندگان، اغلب آنها فقط دارای 5 تا 10درصد آبمیوه طبیعی هستند، این در حالی است که بسیاری از مردم فکر می‌کنند که می‌توان از آنها به جای آبمیوه طبیـــعی استفاده کرد؛ اما واقعیت این است که مصرف این نوشیدنی‌ها فقط برای تنوع مناسب است.استفاده از این نوشیدنی‌ها نه فقط احتمال چاقی را در افراد بالا می‌برد بلکه پوسیدگی دندان را نیز در آنان گسترش می‌دهد. واقعیت این است که بسیاری از آبمیوه‌های آماده، برخلاف انتظار، مملو از ویتامین C نیستند و ویتامین اندکی دارند؛ به‌خصوص در تغذیه کودکان که کودک به جای خوردن میان وعده‌های مغذی‌تری مانند شیر و کیک فقط کمی آب و شکر دریافت می‌کند. این نوشیدنی‌ها، درصد کمی از ویتامین‌های موجود در آبمیوه‌های طبیعی را دارند.
مقدار مواد مغذی آبمیوه‌های آماده، آن‌قدر ناچیز است که نیاز روزانه افراد به ویتامین‌ها را تأمین نمی‌کند و برای جذب ویتامین C بدن، نباید به استفاده از آنها دل‌خوش کرد.بررسی‌های انجام شده نشان داده است که آبمیوه‌های آماده از نوشابه‌های گازدار نیز شکر بیشتری دارند و به همین دلیل اثرات مخربی بر دندان‌ها خصوصاً در کودکان دارند. درواقع در هر 200 میلی‌لیتر این نوشیدنی‌ها 3 تا 4 قاشق چایخوری شکر وجود دارد و اگـــر از آنها به جای آب استفاده شود، باعث پوسیدگی دندان‌ها می‌شوند.
به‌طور کلی، آبمیوه‌های آماده از 2 راه احتمال پوسیدگی را در دندان‌ها بالا می‌برند؛ نخست آنکه خاصیت اسیدی آبمیوه به همراه شکر موجود در آن باعث ایجاد پلاک در دندان‌ها و در پی آن پوسیدگی دندان‌ها می‌شود و دوم آنکه اسید موجود در آبمیوه، موجب انحلال مینای دندان شده و تخریب هر چه بیشتر دندان‌ها را به‌دنبال دارد. حتی نوشیدنی‌هایی که با عنوان کم شکر یا بدون شیرینی عرضه می‌شوند، مخرب بوده و نباید از آنها به‌طور مرتب استفاده کرد چرا که دریافت این میزان انرژی مضاعف، رفته‌رفته باعث چاقی خواهد شد و متعاقب چاقی، بسیاری از بیماریهای مزمن مانند دیابت، بیماریهای قلبی- عروقی و امثالهم، از راه می‌رسند. کودکانی که نوشیدنی‌های شیرین مصرف می‌کنند، تمایل کمتری به مصرف شیر دارند زیرا طعم شیر را در مقایسه با نوشیدنی‌های شیرین دوست ندارند. کودکانی که بیشتر از 360 گرم نوشیدنی شیرین در روز مصرف می‌کنند، مواد مغذی کمتری دریافت می‌کنند.
قوانین مواد آشامیدنی رعایت نمی‌شود!
طبق بررسی‌های به عمل آمده، ایران جزو کشورهایی است که به میزان زیاد در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارد و بروز دیابت در ایران رو به افزایش است که از مهم‌ترین علل این افزایش تغییر الگوهای زندگی و محیطی است. متخصصان تأکید دارند که با توجه به شیوع روزافزون چاقی و دیابت در کشور ضرورت دارد که برنامه‌های مداخله‌ای برای افزایش آگاهی عمومی درباره دیابت و عوارض آن طراحی و اجرا شود و بهبود استانداردهای مراقبت‌های پزشکی و توانمندسازی سامانه بهداشتی کشور برای کاهش بار بیماری دیابت ضروری است.
میزان شکر افزوده شده باید براساس قوانین مواد آشامیدنی، به آبمیوه اضافه شود و میزان آن نیز باید روی بسته‌بندی درج شود. اما سؤال اینجاست که این قوانین هنگام تولید چقدر جدی گرفته می‌شوند؟ پیداکردن پاسخ این سؤال دشوار است و تنها می‌توان با اطلاع‌رسانی از محتویات اینگونه تولیدات به مصرف‌کنندگان آنها، در امر پیشگیری از بسیاری بیماریهای غیرواگیر که صرفا با نحوه زندگی و الگوی تغذیه افراد ارتباط دارد گام بزرگی برداشت.
